W pierwszej kolejności muszę wspomnieć o tzw. działalności nieewidencjonowanej. Jest to możliwość osiągania przychodów z działalności, która nie przynosi dużych zysków, ale podreperuje domowy budżet. Taki sposób opodatkowania możesz rozpatrywać na początku swojej przygody z biznesem. Aby rozpocząć działalność nieewidencjonowaną, nie musisz rejestrować się do Centralnej Ewidencji i Informacji Działalności Gospodarczej (CEIDG).
W przypadku działalności nieewidencjonowanej przychód rozliczysz po zakończonym roku. Oznacza to, że w trakcie roku nie będziesz musiał wpłacać zaliczek na podatek. Jednak po zakończeniu roku czeka Cię dopłata podatku w stawce 12%. Przychody z tego tytułu są bowiem opodatkowane na skali podatkowej. To oznacza, że jeżeli osiągasz dochody z umowy o pracę, to może się okazać, że będziesz musiał zastosować stawkę 32%, gdy łącznie Twoje dochody (z umowy o pracę i działalności nieewidencjonowanej) przekroczą kwotę 120 000 zł w skali roku.
Działalność nieewidencjonowaną możesz prowadzić pod warunkiem, że w danym miesiącu Twoje przychody nie przekroczą połowy minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym miesiącu (od lipca 2023 roku 75% minimalnego wynagrodzenia). W 2023 roku kwota ta wynosi do czerwca 1745 zł, a później, do grudnia aż 2700 zł.
Jeżeli w którymkolwiek z miesięcy kwoty te zostaną przekroczone masz obowiązek założyć formalnie działalność gospodarczą – czyli zarejestrować się do CEIDG.
Brzmi kusząco? Niestety, jest jeden problem, który nazywa się składki ZUS. Z przepisów wynika, że obowiązek ich zapłaty wystąpi, a co najważniejsze spoczywa on na Twoim kliencie. Mniejszy problem, jeżeli to firma zleci Ci zrobienie sesji reklamowej czy biznesowej – pewnie już nie raz rozliczała zleceniobiorców i ma w tym doświadczenie. Ale w przypadku osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, to ta osoba musiałaby zgłosić Cię do ZUS. A to już problem. Z tego powodu najprawdopodobniej będziesz musiał zarejestrować swoją działalność.
W przypadku przekroczenia kwoty limitu w działalności nieewidencjonowanej, jak również gdy uznasz, że Twoje przychody nie pozwolą Ci na jej wybór, albo gdy Twoimi klientami będą osoby nieprowadzące działalności gospodarczej, będziesz musiał założyć działalność, czyli zarejestrować się w CEIDG.
Przychody (dochody) z takiej zarejestrowanej działalności opodatkujesz w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych albo skalą podatkową. Wprawdzie możesz też wybrać podatek liniowy, jednak jest to zasadne przy większych dochodach, dlatego też pominąłem tę kwestię w artykule.
W pierwszej kolejności powinieneś wiedzieć, że wybierając ryczałt:
Ryczałt polega na opodatkowaniu przychodu, a nie dochodu. Dochód to wartość, jaka powstaje poprzez odjęcie od przychodu wydatków związanych z tą działalnością (tzw. kosztów uzyskania przychodu).
Wybierając ryczałt zapłacisz podatek w wysokości 15% osiągniętego przychodu z działalności fotograficznej. Koszty jakie poniesiesz prowadząc działalność nie wpłyną na wysokość podatku w przypadku ryczałtu.
Może się jednak okazać, że oprócz sesji fotograficznych, będziesz prowadził kursy lub szkolenia fotograficzne. W takim przypadku zapłacisz ryczałt w stawce 8,5%. Niższą stawkę, w niektórych przypadkach nawet 5,5%, zapłacisz także, jeżeli wykonasz zdjęcia nie na czyjeś zlecenie, ale takie, które następnie wydrukujesz i sprzedasz już jako wyrób, np. jako plakat, albo zamieścisz na platformach sprzedających takie zdjęcia.
Musisz jeszcze pamiętać o tym, że w działalności opłacasz składki na ubezpieczenia ZUS (społeczne i zdrowotne). Składka społeczna będzie taka sama niezależnie od formy opodatkowania. Natomiast w przypadku wyboru ryczałtu składkę zdrowotną zapłacisz w stałej kwocie, w wysokości zależnej od osiąganego przychodu. I tak, jeżeli Twój roczny przychód z działalności nie przekroczy:
Podane kwoty dotyczą 2023 r.
Wystawiaj faktury i prowadź uproszczoną księgowość online w formie Księgi Podatkowej lub Ryczałtu Ewidencjonowanego z programem pełnym możliwości.
Przekonaj się, dlaczego warto prowadzić ryczałt z Comarch ERP XT!
Rozpoczynając działalność fotograficzną będziesz pewnie chciał zainwestować w sprzęt czy też w urządzenie studia. Jednak w późniejszym okresie koszty prowadzenia działalności pewnie nie będą duże, dlatego też pamiętaj, że z każdym nowym rokiem możesz zmienić formę opodatkowania.
Skala podatkowa od ryczałtu różni się tym, co opodatkowujesz (przychód pomniejszony o koszty, a nie sam przychód) oraz stawką, jaką stosujesz – 12% lub 32% zamiast 15%, 8,5% czy 5,5%. W przeciwieństwie do ryczałtu, nie będziesz miał jednak problemu z ustaleniem stawki. Ta zależy od dochodu jaki osiągniesz w danym roku. Do wysokości 120 000 zł zapłacisz podatek w stawce 12%, powyżej tej kwoty zapłacisz 32%. Uważaj jednak, gdyż dochody na skali łączą się z innymi np. z umowy o pracę, a limit dla nich jest jeden.
Pamiętaj również o kwocie wolnej od podatku. Jeżeli nie masz innych dochodów poza działalnością fotograficzną, to możesz skorzystać z kwoty wolnej wynoszącej 30 000 zł. Oznacza to, że jeżeli dochód nie przekroczy tej kwoty nie zapłacisz podatku, ale zapłacisz składkę zdrowotną.
W przypadku skali podatkowej, składkę zdrowotną zapłacisz od dochodu i to w stawce 9%. Jest ona zatem para-podatkiem dochodowym. W konsekwencji stawka podatku wraz ze składką zdrowotną na skali podatkowej wyniesie Cię 21 lub 41%.
Co więcej, nawet jeżeli Twoja działalność nie przyniesie dochodu i tak co miesiąc będziesz musiał zapłacić składkę zdrowotną w wysokości 314,10 zł (niewiele mniej niż na ryczałcie, gdzie nie osiągając przychodu zapłacisz 376,16 zł).
Każda z wymienionych form opodatkowania ma swoje plusy i minusy.
W przypadku działalności nieewidencjonowanej nie musisz się rejestrować do CEIDG, a podatek zapłacisz po zakończonym roku. Problemem jest konieczność opłacania składek ZUS przez zleceniodawcę, ale jeżeli będziesz działał na zlecenie przedsiębiorców, dla nich może to nie być problem – najprawdopodobniej rozliczali już składki zleceniobiorców.
W przypadku ryczałtu nie możesz uwzględnić kosztów podatkowych. Nie masz również kwoty wolnej od podatku, a co więcej nie będziesz mógł się rozliczać wspólnie z małżonkiem. Przykładowo ta forma będzie zasadna, jeżeli nie masz kosztów podatkowych i osiągasz dochody z umowy o pracę w granicach 120 000 zł rocznie, a działalność fotograficzna jest niejako poboczna.
W przypadku skali podatkowej możesz uwzględniać koszty i rozliczać się z małżonkiem, jak również skorzystać z kwoty wolnej od podatku, ale zapłacisz składkę zdrowotną w wysokości 9%. Jeżeli miesięcznie dochód nie przekroczy 4 000 zł, to i tak będzie to lepszy wybór (przy założeniu, że łącznie Twoje dochody w roku nie przekroczą 120 000 zł i nie „wejdziesz w stawkę 32%) niż ryczałt.
Pamiętaj również, że zmiany formy opodatkowania możesz dokonać z początkiem każdego roku i obowiązuje ona do czasu, aż jej nie zmienisz.
