Przedsiębiorca, który rozpoczyna swoją działalność gospodarzą może korzystać w Polsce ze zwolnienia podmiotowego. Ograniczeniem jest limit obrotów – 200 000 zł w skali roku lub wykonanie czynności wykluczającej z tego zwolnienia (np. świadczenie usług doradczych). Limit ten miał być zwiększony, jednak ostatecznie, w 2025 roku, nie ulega zmianie.
Co więcej od 2025 roku limitu tego nie możesz przekroczyć w danym oraz w poprzednim roku – a zatem wydłużono czas powrotu do zwolnienia.
Przykład 1
Pani Joanna prowadzi zakład kosmetyczny. W 2022 przekroczyła limit sprzedaży 200 000 zł i musiała zarejestrować się jako czynny podatnik VAT. W 2023 roku limit sprzedaży nie został przekroczony i tym samym mogła powrócić do zwolnienia podmiotowego od 2024 r.
Pan Andrzej prowadzi zakład fryzjerski. W 2024 roku przekroczył limit sprzedaży 200 000 i musiał zarejestrować się jako czynny podatnik VAT. W 2025 roku limit ten nie został przekroczony. Niestety Pan Andrzej nie będzie mógł powrócić do zwolnienia w 2026 roku, gdyż przekroczenie weryfikowane jest dwa lata wstecz.
Od stycznia 2025 roku wprowadzono przepisy, które mają działać w podobny sposób w odniesieniu do transakcji unijnych. Oznacza to, że sprzedaż towarów czy świadczenie usług na przecz podmiotu z innego kraju Unii Europejskiej, może nie być opodatkowana podatkiem VAT – czyli może korzystać ze zwolnienia podmiotowego (unijnego).
Przykład 2
Polski przedsiębiorca remontuje dom klienta (nieprowadzącego działalności gospodarczej) w Niemczech. W związku z tym, że miejscem opodatkowania są Niemcy, powinien się zarejestrować do podatku VAT w Niemczech. Jednak od 2025 roku nie będzie zobowiązany tego robić. Będzie mógł korzystać z unijnego zwolnienia podmiotowego (w tzw. procedurze SME).
W wypadku unijnego zwolnienia podmiotowego również będą obowiązywały limity.
Pierwszy limit jest ogólnoeuropejski i wynosi 100 000 euro. Wlicza się do niego obrót ze wszystkimi krajami UE, podlegających rozliczeniu w procedurze SME. Przekroczenie tego limitu powoduje, że w żadnym z Państw członkowskich nie będziesz mógł skorzystać ze zwolnienia w procedurze SME.
Drugim limitem jest limit przyznany w danym kraju Unii Europejskiej. Zwróć uwagę, że w Polsce jest on określony na poziomie 200 000 zł. Inne kraje mogą go określić w innej wysokości.
Przykład 3
Pan Jakub świadczy usług remontowe na rzecz klientów ze Słowacji. Limit do rejestracji jako czynny podatnik VAT wynosi tam 49 790 euro. Po przekroczeniu tego limitu Pan Jakub będzie zobowiązany rozliczyć VAT słowacki – nie będzie mógł korzystać ze zwolnienia unijnego. Ale będzie mógł korzystać z niego w innych krajach UE (do łącznej kwoty 100 000 euro).
Oprócz krajowych limitów, dane Państwo członkowskie może wprowadzać brak możliwości korzystania ze zwolnienia w przypadku niektórych czynności (jak w wspomniałem w Polsce dotyczy to przykładowo usług doradczych). Oznacza to, że będziesz musiał mieć pojęcie jak kształtują się te warunki w poszczególnych krajach – ale nie tylko Ty.
W tym, czy przysługuje Ci możliwość skorzystania z unijnego zwolnienia podmiotowego, wspomoże Cię polski urząd skarbowy – a dokładniej Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa Śródmieście. Chcąc skorzystać z procedury SME (unijnego zwolnienia podmiotowego) będziesz musiał złożyć powiadomienie do tego urzędu, a ten zweryfikuje, czy spełniasz warunki uzyskania zwolnienia.
Po złożeniu powiadomienia i pozytywnym jego rozpatrzeniu, otrzymasz prefiks EX – będziesz się musiał nim posługiwać w transakcjach dokonywanych w danym kraju UE, w którym wybrałeś zwolnienie.
Masz również obowiązek składania co kwartał deklaracji i wykazywania w niej kwot obrotu osiągniętego w każdym z krajów UE.
Zwróć uwagę, że podatnik VAT czynny, a zatem taki, który w Polsce przekroczył limit 200 000 zł, także może korzystać z unijnego zwolnienia podmiotowego. Procedura SME nie jest zarezerwowana tylko dla podatników zwolnionych podmiotowo w Polsce.
Od 2025 roku jest możliwość korzystania ze zwolnienia podmiotowego na terytorium innych państw Unii Europejskiej. Zwolnienia to jest niezależne od zwolnienia przewidzianego do rejestracji jako czynny podatnik VAT w Polsce. Chcąc z niego skorzystać musisz powiadomić urząd skarbowy oraz co kwartał składać odpowiednie deklaracje.
