Zaproponowana zmiana ma na celu wyeliminowanie wątpliwości, w przypadku gdy dokumenty, potwierdzające możliwość zastosowania stawki 0%, otrzymałeś z opóźnieniem. Najlepiej pokazać to na przykładzie.
Przykład:
29 marca firma X wystawiła fakturę na transakcję wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów i przekazała do wysyłki. Towar został dostarczony do kontrahenta we Francji w dniu 5 maja. Dokumenty transportu zaginęły i zostały przekazane dopiero 4 czerwca.
Składając deklarację za marzec spółka nie wykazuje wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów – obowiązek podatkowy w związku z wewnątrzwspólnotową dostawą towarów powstał, ale firma X nie posiada dokumentów potwierdzających dostarczenie towaru do kontrahenta.
W deklaracji za kwiecień firma X musi już wykazać tę transakcję ze stawka właściwą dla krajowej dostawy. Po otrzymaniu dokumentów 4 czerwca, firma X uprawniona jest do skorygowania deklaracji i stawki podatku. Tylko za jaki okres?
Obecnie przepisy wskazują, że korekty tej ma dokonać za okres, w którym nastąpiła dostawa – czyli w naszym przypadku maj. W konsekwencji firma X złoży jedną korektę, właśnie za ten miesiąc.
Zmiana zaproponowana w pakiecie SLIM VAT 3.0. spowoduje, że okresem, w którym podatnik będzie musiał wykazać wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, będzie marzec – wówczas to powstał obowiązek podatkowy (wystawiono fakturę). Dodatkowo, w naszym przykładzie, firma X będzie musiał skorygować deklarację za kwiecień, w której wykazała tę transakcję ze stawka krajową.
Zgodnie z obecnymi przepisami, prawo do odliczenia VAT z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT) powstaje pod warunkiem, że otrzymasz fakturę dokumentującą taką transakcję w terminie trzech miesięcy. W przypadku nieotrzymania faktury w tym okresie, musisz pomniejszyć kwotę podatku naliczonego.
Ponownie posłużmy się przykładem:
Spółka A kupiła maszynę od kontrahenta z Niemiec. Maszyna została dostarczona w dniu 29 kwietnia. Faktura dokumentująca tę transakcję został doręczona 6 września. W konsekwencji spółka A w deklaracji za maj wykazała wewnątrzwspólnotowe nabycie towaru (nie miała faktury więc obowiązek podatkowy powstał 15 maja). W deklaracji za lipiec (3 miesiąc upłynął z końcem lipca) spółka A jest zobowiązana zmniejszyć swój podatek naliczony.
Zmiana zaproponowana w pakiecie SLIM VAT 3.0 spowoduje, że faktura nie będzie konieczna do odliczenia podatku naliczonego. Zawsze prawo do odliczenia będzie Ci przysługiwało za okres, w którym powstanie obowiązek podatkowy. Nie będziesz zatem musiał weryfikować momentu otrzymania faktury i korygować podatku naliczonego.
Pakiet SLIM VAT 3.0. zakłada brak obowiązku wystawiania faktur zaliczkowych, ale wyłącznie w przypadku, gdy dostawa towarów lub świadczenie usług, na poczet których ta zaliczka jest zapłacona, nastąpi w tym samym okresie.
Przykład:
Pan Adam prowadzi hurtownię z płytkami ceramicznymi. Firma C zamówiła u niego towar o wartości 40 000 zł i 5 maja i wpłacił zaliczkę w wysokości 20 000 zł. Towar został odebrany 20 maja. Obecnie przepisy nakazują Panu Adamowi wystawienie faktury zaliczkowej oraz faktury końcowej. Po zmianach Pan Adam będzie mógł udokumentować tę transakcję wyłącznie jedną fakturą końcową. Jeżeli jednak odbiór towaru nastąpiłby w czerwcu, Pan Adam nadal będzie musiał wystawić dwie faktury.
Ostatnia z omawianych zmian dotyczy zastosowania stawki sankcyjnej, np. w przypadku, gdy w toku czynności sprawdzających, organ podatkowy wykryje nieprawidłowości. Obecnie funkcjonują trzy stawki sankcyjne: 30%, 20% i 15%. Dwie ostatnie, które są stosowane w przypadku, gdy podatnik skoryguje swoje rozliczenia sam bez wydawania decyzji, mają zostać obniżone odpowiednio do 10% i 5%.
Ważniejsza jednak zmiana dotyczy przypadków, gdy organ nie będzie mógł w ogóle stosować stawki sankcyjnej. Przesłanką do odstąpienia do jej wymierzenia ma być zachowanie staranności podatnika. Zmian ta jest podyktowana wyrokiem TSUE, który zakwestionował automatyzm w nakładaniu sankcji.
Ponieważ pakiet SLIM VAT 3.0 dokonuje również innych zmian, jednak ich występowanie jest rzadsze, stąd tylko o nich wspomnimy poniżej. Zmiany te dotyczą:
Pamiętaj, że powyższy artykuł powstał na podstawie dokumentu przekazanego do konsultacji. Mimo zapowiedzi, że pakiet wejdzie w życie w czwartym kwartale 2022 roku, nadal nie ma nawet jego projektu. Opisywane zmiany mogą zatem ostatecznie być zmienione.