Со to jest samozatrudnienie?

Dlatego samozatrudnienie w Polsce opiera się na rejestracji w ewidencji działalności gospodarczej. Może to wykonać każda osoba fizyczna powyżej 18. roku życia oraz obywatel Unii Europejskiej.

Założenie jednoosobowej działalności gospodarczej umożliwia współpracę z innymi firmami, a realizację zleceń dla jednego lub kilku kontrahentów.

Samozatrudniony musi samodzielnie opłacać składki ZUS i inne opłaty, takie jak podatek dochodowy i podatek od towarów i usług. Nie można też zapomnieć o prowadzeniu księgowości.

Te opłaty obniżają jednak realny dochód. Indywidualny przedsiębiorca może jednak liczyć na pewne ulgi, na przykład, Mały ZUS – w ciągu pierwszych 2 lat prowadzenia działalności gospodarczej ZUS odprowadzany jest bowiem na preferencyjnych warunkach. Oprócz tego można odliczyć VAT przy zakupie towarów i usług.

Samozatrudniony może wybrać dowolną formę opodatkowania. Dostępne sposoby to:

Według danych portalu Jooble na koniec maju 2022 zapytanie „B2B” ma ponad 10 000 wyników, czyli opublikowanych ofert pracy, w tym oferty pracy dla księgowych, programistów i innych. Ta forma współpracy pozwala pracownikom otrzymywać wyższe wynagrodzenie, a pracodawcy nie ponoszą tak dużych kosztów, jak w przypadku zatrudnienia na umowę o pracę.

Przechodząc na samozatrudnienie, trzeba pamiętać, że konstrukcja i zasady współpracy ze zleceniodawcami nie mogą być podobnymi do umów o pracę. Inaczej Państwowa Inspekcja Pracy (PIP) może zalecić zawarcie umowy o pracę, a ZUS może zażądać opłacania zaległych składek. Jednak pracownik jest w tej sytuacji bezpieczny, dlatego że skutki (kary, zaległości ZUS) ponosi pracodawca.

Trzeba wziąć pod uwagę, że z preferencyjnych składek ZUS, czy z tak zwanego Małego ZUS można skorzystać, jeśli samozatrudniony nie wykonuje dla byłego pracodawcy usług, jakie wykonywał na etacie w bieżącym lub poprzednim roku podatkowym.

Przejście na samozatrudnienie powoduje utratę przywilejów pracowniczych, które dostępne są w przypadku umowy o pracę, chodzi o naliczanie stażu pracy, czy prawie do ochrony przedemerytalnej. Nie można liczyć na płatny urlop wypoczynkowy, okolicznościowy czy urlopu na żądanie oraz na zwolnienie chorobowe.

Z tego powodu, że wysokość odprowadzonych składek może być o wiele niższa, niż w sytuacji zatrudnienia na umowę o pracę, samozatrudniony powinny być świadomy możliwości otrzymania w przyszłości niewielkiej emerytury.