Co roku przedsiębiorcy stają przed dylematem jaką formę opodatkowania wybrać. Różnica w sposobie kalkulacji podatku dochodowego może znacznie wpłynąć na rentowność przedsiębiorstwa.
Masz do wyboru trzy formy opodatkowania.
Podstawową formą jest skala podatkowa, czyli tzw. zasady ogólne (PIT-36). Do jej zalet zalety należy możliwość skorzystania z kwoty wolnej od podatku, czy wspólnego rozliczenia z małżonkiem. Ponadto opodatkowujesz dochód (przychód pomniejszony o koszty). Wadą tej zalety jest stawka podatkowa, która ulega zwiększeniu po przekroczeniu progu 120 000 zł z 12% na 32%. Dodatkowo opłacasz 9% składki zdrowotnej od osiągniętego dochodu.
Podatek liniowy (PIT-36L) również obliczasz od dochodu. Zaletą tej formy jest to, że składkę zdrowotną płacisz w wysokości 4,9% osiągniętego dochodu, a stawka podatkowa nie ulega zwiększeniu z uwagi na osiągnięty dochód. Niestety wynosi 19%, czyli jest to więcej niż 12% lecz jednocześnie po przekroczeniu 120 000 nie zapłacisz 32%. Wadą jest także to, że nie masz kwoty wolnej od podatku i nie możesz rozliczyć się wspólnie z małżonkiem.
Trzecią formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (PPE) – płacisz go od osiągniętego przychodu (a nie dochodu), a zatem koszty nie wpływają na wysokość podatku. Stawki są uzależnione od czynności jaką wykonujesz i wynoszą od 3% do 17%. Zaletą tej formy opodatkowania jest również składka zdrowotna, płacona w zależności od osiągniętego przychodu w danym roku w stałych kwotach, wynoszących 419,46 zł (do 60 000 zł przychodu), 699,11 zł (do 300 000 zł przychodu) i 1258,39 zł (powyżej 300 000 zł przychodu).
Jest więc nad czym się zastanawiać.
Jeżeli zaplanowałeś już jakie przychody i koszty możesz osiągnąć w następnym roku, kolej na wybór ustalonej przez Ciebie formy opodatkowania.
Wyboru dokonujesz na początku roku – generalnie do 20 lutego. Data ta nie jest jednak określona sztywno. Odnosi się ona do pierwszego przychodu osiągniętego w danym roku podatkowym. Oznacza to, że jeżeli w styczniu nie osiągnąłeś przychodu, wyboru formy opodatkowania dokonujesz do 20 marca. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy pierwszy przychód osiągnąłeś w grudniu. Wówczas formę opodatkowania (za grudzień) musisz zgłosić do końca roku.
Przykład 1
Pani Kasia rozpoczęła prowadzenie działalności z dniem 2 grudnia. Wybór formy opodatkowania musi zgłosić do 31 grudnia.
Przykład 2
Pan Adam rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej w marcu 2024 roku. Jednak pierwszy przychód osiągnął w czerwcu. W związku z tym wybór formy opodatkowania może zgłosić do 20 lipca.
Przykład 3
Pani Wiola prowadzi działalność gospodarczą od 2020 roku. W styczniu 2024 roku, z uwagi na brak kontraktów na ten rok, wysłała zgłoszenie o zmianie formy opodatkowania na zasady ogólne. Jednak początkiem lutego podpisała duży kontrakt i przed 20 lutego ponownie zmieniła formę opodatkowania na podatek liniowy. Wiążącym wyborem będzie ten ostatni.
Wybór lub zmianę formy podatkowania powinieneś zgłosić urzędowi skarbowemu pisemnie w terminie, o którym wspomniałem wcześniej. Nie ma jednak określonego w ustawie czy rozporządzeniu wzoru wyboru formy opodatkowania. Ustawa dopuszcza zgłoszenie takie w ramach wypełniania druku CEIDG-1.
Ale co w przypadku, gdy informacja ta nie dotrze do urzędu?
Takie przypadki zdarzały się w 2023 roku – pojawił się błąd w systemie CEIDG. Jednak przedsiębiorący nie wiedząc o tym, wpłacali zaliczki na podatek wybierając tytuł formularza zgodnie ze zgłoszoną (według nich) zmianą – PPE, PIT-36 lub PIT-36L (oznaczenia te znajdziesz powyżej przy opisie forma opodatkowania).
Niestety organy podatkowe odmawiały uznania, iż przelew na podatek może oznaczać, że przedsiębiorca złoży oświadczenie o wyborze formy opodatkowania.
Inne podejścia miał jednak Naczelny Sąd Administracyjny. W wyroku z dnia 22 lutego 2024 roku sygn. II FSK 710/21 wskazał, iż dokonanie przelewu z wyborem odpowiedniego formularza jest równoznaczne ze złożeniem oświadczenia o wyborze formy opodatkowania, a nieuwzględnienie tego przez organ podatkowy stanowi przejaw zbytniego formalizmu.
Organy podatkowe dotychczas odmawiały możliwości uznania, iż formę opodatkowania możesz wybrać poprzez wpłatę zaliczki na podatek z odpowiednim oznaczeniem formularza. Jednak ostatnio wydana interpretacja (z dnia 14 października 2024 r., sygn. 0112-KDIL2-2.4011.497.2024.2.WS) wskazuje, iż nastąpiła zmiana podejścia w tym zakresie. Dyrektor KIS wskazał w niej, że dokonana w terminie pierwsza włata ryczałtu i wskazanie w przelewie symbolu formularza „PPE, oznaczającego ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, stanowi skuteczne złożenie (…) oświadczenia o wyborze tej formy opodatkowania”
Pomimo zmiany w podejściu organów podatkowych, jeżeli będziesz chciał zmienić formę opodatkowania, sugeruję złożyć oświadczenie w formie pisemnej. Jednak, jeżeli tego nie zrobisz, podstawą do wyboru formy opodatkowania będzie symbol formularza jaki wybierzesz wpłacając pierwszą zaliczkę w danym roku. Pamiętaj, że oświadczenie (lub wpłatę zaliczki) musisz złożyć (lub opłacić) do 20 dnia następnego miesiąca po osiągnięciu przychodu w danym roku podatkowym. Jeżeli przychód osiągnąłeś, ale nie masz zaliczki na podatek do wpłaty (bo np. masz stratę w pierwszym miesiącu), to musisz w tym terminie złożyć pisemne oświadczenie – w przeciwnym przypadku nie dokonasz zmiany formy opodatkowania.
Innym zagrożeniem jest to, że złożysz oświadczenie o zmianie formy opodatkowania, ale zaliczkę wpłacisz omyłkowo, wpisując dotychczasowy symbol podatku (PIT-36, PIT36L lub PPE). To oświadczenie, które złożysz ostatnie (w tym przypadku przelew), będzie obowiązującym.
Czy wiesz, że w systemie Comarch rozliczyć każdą formę opodatkowania i skorzystać z dowolnego rodzaju ewidencji księgowej?
Niezależenie od tego, którą formę opodatkowania wybierzesz (ryczałt, skala podatkowa, czy też podatek liniowy), w systemie Comarch ERP XT dokonasz rozliczenia każdej z nich.
W ramach obsługi ewidencji ryczałtowej w programie, możesz między innymi prowadzić zapisy Ewidencji przychodów oraz Ewidencji produktów rolnych, przygotować i wysłać pliki JPK, czy też obliczyć zaliczkę na podatek dochodowy.
Również prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów w Comarch ERP XT jest niezwykle proste. Dzięki licznym usprawnieniom i automatyzacjom, w ramach modułu KPiR możesz prowadzić rejestr VAT sprzedaży i zakupu oraz zapisów Księgi Przychodów i Rozchodów.
W ramach modułu księga handlowa możesz poprowadzić pełną księgowość samodzielnie. O ile prowadzenie pełnej księgowości wymaga większej znajomości zasad księgowości, o tyle w programie Comarch ERP XT staraliśmy się wdrożyć wszelkie możliwe ułatwienia tego procesu.
System umożliwia również dwukierunkową wymianę dokumentów oraz danych z biurem rachunkowym pracującym na systemie Comarch ERP Optima. Użytkownik może wysyłać wprost ze swojego systemu do biura faktury sprzedaży oraz dokumenty kosztowe. Biuro może natomiast przesyłać informacje o płatnościach podatkowych oraz o wystawionej fakturze za usługi księgowe.
