W pierwszej kolejności powinieneś wiedzieć, że wybierając tę formę opodatkowania:
Ryczałt polega na opodatkowaniu przychodu, a nie dochodu. Pojęcia te wydają się tożsame, ale takie nie są. Przychód to kwota jaką wykazujesz na wystawianej fakturze. Dochód natomiast to wartość, jaka powstaje poprzez odjęcie od przychodu kosztów (tzw. kosztów uzyskania przychodu). Chcąc opodatkowywać dochód (a zatem z uwzględnieniem kosztów) masz do wyboru albo skalę podatkową (dwie stawki 12% i 32%) albo podatek liniowy (stała stawka 19%).
Najczęściej w kosztach przedsiębiorców z branży IT znajdą się wydatki na samochód, sprzęt komputerowy, czy biuro (papier do drukarki, toner, najem lokalu, media – w tym za Internet). Często jednak wydatki te nie są bardzo wysokie. Nie kupujesz co miesiąc nowego sprzętu, a pracę możesz wykonywać we własnym mieszkaniu, co powoduje, że koszty są znikome i nie wpływają efektywnie na wartość płaconego przez Ciebie podatku na skali podatkowej czy podatku liniowym.
Wybierając ryczałt nie rozliczysz się też wspólnie z małżonkiem (ale w przypadku podatku liniowego również z tego nie skorzystasz). Może to mieć znaczenie w przypadku, gdy małżonek nie pracuje lub osiąga bardzo niskie dochody. Wówczas stawkę 12% (taka obowiązuje też na skali podatkowej) zapłacisz, jeżeli wspólnie Wasze dochody nie przekroczą 240 000 w danym roku. Powyżej tej wartości stawka rośnie do 32%.
Kolejnym minusem jest to, że nie skorzystasz z kwoty wolnej, również dostępnej tylko na skali podatkowej (na podatku liniowym nie masz kwoty wolnej). Kwota wolna wynosi 30 000 zł.
Również większość ulg nie jest dostępnych na ryczałcie. Wyjątkiem jest tutaj ulga na dzieci.
Pewnie zastanowisz się, że skoro tyle jest minusów, to dlaczego warto wybrać ryczałt? Zaraz to pokażę na przykładzie, ale najpierw muszę Ci wyjaśnić inny parapodatek, który będziesz płacił – mianowicie składkę zdrowotną
Zmiany wprowadzone Polskim Ładem powodują, że nie tylko wysokość opodatkowania podatkiem dochodowym lub ryczałtem musisz brać pod uwagę przy wyborze formy opodatkowania. Dodatkowo będziesz musiał opłacać składkę zdrowotną.
W przypadku zasad ogólnych składka wynosi 9% dochodu, przy podatku liniowym 4,9% dochodu…, a przy ryczałcie określona jest w stałej wartości (w oparciu o przeciętne miesięczne wynagrodzenie[1]). W 2023 roku wysokość składki zdrowotnej na ryczałcie wynosiła:
Zwróć uwagę, że składkę zdrowotną w przypadku skali podatkowej czy podatku liniowego płacisz od dochodu! Przyjmijmy, że Twoje przychody mieszczą się w środkowym przedziale (np. miesięcznie przychów 20 000 zł). W przypadku skali podatkowej większą składkę zdrowotna zapłacisz już w sytuacji gdy dochód przekroczy 6 966 zł, a przy podatku liniowym przy dochodzie 12 795 zł.
Pani Anna jest programistą. Osiąga przychód w wysokości 20 000 zł miesięcznie. Koszty prowadzenia działalności to 4 000 zł miesięcznie (i tak dużo). Czyli osiąga dochód roczny w wysokości 240 000 zł. Pani Anna za 2023 rok zapłaci[2]:
W powyższym przykładzie przyjąłem, że Pani Anna rozlicza się sama. Sytuacja uległaby jednak zmianie, gdyby Pani Anna był mężatką. Wówczas opłacalność ryczałtu byłaby zależna od tego, jaki dochód osiąga małżonek. W przypadku braku dochodów bardziej opłacalna okazałaby się skala podatkowa. Jeżeli jednak dochód przekroczyłby 30 000 to w naszym przykładzie Pani Anna wraz z małżonkiem zapłaciłaby większą kwotę niż przy ryczałcie.
Stawkę w ryczałcie ustalasz w oparciu o czynność jaką wykonujesz. Ustawa określa je w oparciu o tzw. kody PKWiU (czyli Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług). Jeżeli wiesz jaki kod należy przyporządkować Twoim usługom będziesz mógł odnaleźć go w ustawie. Jeżeli go tam nie znajdziesz, to stosujesz do usług stawkę 8,5%.
Zwróć uwagę, że przyjąłem w przykładzie opodatkowanie ryczałtem w stawce 12%. Możesz się zastanawiać, dlaczego tak, skoro Twój kolega mówił Ci, że jest możliwość opodatkowania stawką 8,5%.
Niestety, ostatnimi czasy Minister Finansów kwestionuje możliwość stosowania niższej stawki w branży IT. Warto jednak postarać się o interpretację Głównego Urzędu Statystycznego, abyś miał pewność jaką stawkę możesz zastosować.
Nie mam prostej odpowiedzi na to w jaki sposób ustalić odpowiednią formę opodatkowania dla własnej działalności w branży IT.
Niestety podatki to nie kod binarny i nie sposób wskazać jednego algorytmu postępowania. Przyjąłby jednak, żebyś wybór formy opodatkowania rozpoczął od ryczałtu, a dopiero później porównał wyniki ze skalą podatkową. Duże znaczenie będzie miała wartość ponoszonych przez Ciebie kosztów oraz możliwość wspólnego rozliczenie z małżonkiem, o ile jego dochody są stosunkowo niskie. Wydaje się, że podatek liniowy dla branży IT nie będzie już dobrą alternatywą, chyba że planujesz skorzystać z ulgi IP BOX, ale o tym napiszę innym razem.
Drodzy Klienci z dniem 1 grudnia 2024 nastąpi zmiana regulaminu Comarch ERP XT. Zapoznaj się z nową wersją regulaminu.
Drodzy Klienci z dniem 1 grudnia 2024 nastąpi zmiana regulaminu Comarch ERP XT. Zapoznaj się z nową wersją regulaminu.